Tôi đã đọc hơn 50 cuốn sách. Mặc dù đây là một thành tựu đáng tự hào, nhưng đến nay, tôi hầu như không nhớ được bất kỳ ý tưởng hữu ích nào từ những cuốn sách đó.
Khoảnh khắc này trở thành bước ngoặt. Tôi nhận ra rằng khả năng nhớ thông tin của mình rất hạn chế.
Ghi chép lại những cuốn sách tôi đã đọc là một khởi đầu tốt, nhưng điều này vẫn chưa đủ. Những ghi chú bị lãng quên nó chẳng khác gì các tập hồ sơ mốc meo trong trên giá sách, không bao giờ được sử dụng.
Tôi nhận ra rằng nếu muốn tận dụng triệt để việc đọc sách, tôi cần phải tham gia sâu hơn vào nội dung sách. Tôi cần tạo ra thứ gì đó từ những cuốn sách đã đọc. Nếu không, tôi sẽ tiếp tục sử dụng thông tin một cách thụ động mà không ghi nhớ lâu dài những gì đã học.
Tôi quyết định đi chậm lại, chọn lọc kỹ càng một số ít sách và lưu trữ các ghi chú vào một hệ thống quản lý kiến thức - tôi gọi đó là “Bộ não thứ hai” của mình. Tôi nhận ra rằng thà hiểu sâu sắc một vài cuốn sách hơn là lướt qua hàng tá cuốn mà không ghi nhớ gì.
Tạo bản tóm tắt sách đòi hỏi sự sáng tạo đáng ngạc nhiên. Những bản tóm tắt không chỉ là sự tái hiện thông tin mà là sự diễn giải lại. Khi chọn lọc các điểm chính và quyết định cách trình bày, tôi thực sự đang diễn giải cuốn sách qua lăng kính cá nhân.
Giống như mọi câu chuyện kể lại, bản tóm tắt của bạn thể hiện tính hữu ích và tính liên quan. Các bài viết trên blog không phải là những cuốn sách thu nhỏ. Khi thay đổi độ dài, toàn bộ bản chất của văn bản thay đổi theo.
Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với bạn những lợi ích sâu sắc từ việc tóm tắt sách, những gì tôi học được từ kinh nghiệm và quy trình tôi đã phát triển để thực hiện điều đó một cách hiệu quả nhất.
Lợi ích của việc Tóm tắt sách
Hãy đi sâu vào từng lợi ích của việc tóm tắt sách, theo thứ tự gần như chúng xuất hiện:
- Tiếp thu tri thức hiệu quả: Tóm tắt giúp bạn hiểu sâu hơn về nội dung và bài học của cuốn sách một cách nhanh chóng.
- Tăng cường sự sáng tạo: Việc tóm tắt yêu cầu bạn tư duy, phân tích và tái cấu trúc thông tin, kích thích sự sáng tạo.
- Phát triển kỹ năng viết: Bằng cách tóm tắt, bạn rèn luyện khả năng diễn đạt ý tưởng một cách rõ ràng và logic.
- Mở rộng mạng lưới: Bạn có thể chia sẻ tóm tắt với người khác, xây dựng mối quan hệ và kết nối trong cộng đồng đam mê sách.
- Nâng cao uy tín cá nhân: Việc chia sẻ tóm tắt sách trên mạng xã hội hoặc blog cá nhân giúp bạn thể hiện kiến thức và sự hiểu biết, tăng cường uy tín trong lĩnh vực bạn quan tâm.
Làm thế nào quyết định những cuốn sách để tóm tắt
Tôi không tóm tắt sách bán chạy nhất vì chúng đã có sẵn nhiều định dạng và tóm tắt trực tuyến. Thay vào đó, tôi chọn những cuốn sách ít được biết đến, nhưng nó giải quyết được mục đích và ý nghĩa cuộc sống của tôi. Tôi tìm kiếm các chủ đề mà có thể kết nối ý tưởng và người đọc, mang lại giá trị mới.
Quy trình này không dành cho mọi cuốn sách. Mỗi tóm tắt mất 10-20 giờ và chỉ nên áp dụng cho những cuốn sách quan trọng, có tác động lớn.
Tôi chọn những cuốn sách:
- Thú vị và thu hút
- Độc đáo và mới lạ
- Hữu ích trong việc giải quyết vấn đề cho tôi và độc giả
Những cuốn sách tóm tắt phải cực kỳ thú vị, độc đáo và hữu ích để xứng đáng với thời gian đầu tư. Bằng cách tóm tắt, tôi giúp độc giả tiếp cận ý tưởng từ cuốn sách một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Hướng dẫn từng bước để viết tóm tắt 1 cuốn sách
Nếu bạn vẫn đang đọc, có lẽ bạn có hứng thú với việc thử tóm tắt cuốn sách cho chính mình. vậy bạn sẽ làm cách nào để viết tóm tắt 1 cuốn sách? Tôi làm theo 5 bước để đi từ đọc một cuốn sách đến xuất bản một bài đăng trên blog bằng các bước sau:
- Đọc và đánh dấu các điểm nổi bật
- Bóc tách các điểm nổi bật
- Tóm tắt dần dần
- Tạo Đề cương/bản phác thảo
- Viết
Bước 1: Đọc và Đánh dấu
Bước đầu tiên là đọc sách. Hầu hết các cuốn sách mất từ 5 đến 10 giờ để đọc, đây là khoản đầu tư thời gian lớn nhất. Để tránh phải đọc lại, bạn cần kết hợp việc đọc với đánh dấu.
Đánh dấu giúp bạn đọc hiệu quả hơn. Mặc dù có nghiên cứu cho thấy đánh dấu không cải thiện học tập, nhưng việc này khuyến khích suy nghĩ sâu sắc hơn và ghi nhớ tốt hơn. Đặt câu hỏi và đọc lại các điểm đánh dấu giúp cải thiện khả năng duy trì thông tin.
Đánh dấu là bước đầu trong quá trình tương tác sâu với văn bản. Nó cho phép bạn đọc một cách hiệu quả mà không bị gián đoạn. Việc đánh dấu chỉ mất vài giây và rất thuận tiện khi sử dụng sách điện tử, hoặc dùng bút màu khi đọc sách giấy.
Khi đọc, hãy tự hỏi:
- Nó có độc đáo không?
- Nó có hữu ích không?
- Nó có thú vị không?
Nguyên tắc đánh dấu:
- Làm:
- Đánh dấu tiêu đề chương và phần để giữ nguyên cấu trúc sách.
- Đánh dấu danh sách và tóm tắt đã có trong sách.
- Đánh dấu “những điểm nổi bật phổ biến”.
- Không:
- Không đánh dấu toàn bộ đoạn văn hoặc trang.
- Không đánh dấu toàn bộ câu chuyện hoặc ví dụ dài.
- Không đánh dấu ý tưởng hoặc giải thích mà bạn đã biết hoặc đồng ý.
Tự hỏi chính xác điều gì đáng giữ lại sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều giờ sau này.
Bước 2. Tách những điểm nổi bật
Đánh dấu là bước quan trọng nhất để giảm lượng nội dung bạn xử lý. Tuy nhiên, những điểm nổi bật này thường không được tổ chức tốt trên e-reader của bạn. Để tổ chức chúng hiệu quả, bạn cần đưa chúng vào một môi trường bạn kiểm soát.
Sử dụng ứng dụng ghi chú kỹ thuật số. Tôi ưa thích Evernote vì nó cho phép tôi kiểm soát và chỉnh sửa nội dung một cách linh hoạt.
Đưa điểm nổi bật ra khỏi sách và vào ghi chú của bạn. Mặc dù có thể cảm thấy kỳ lạ, nhưng bạn không mất đi bối cảnh ban đầu của chúng. Bạn chỉ che giấu nó ngay lập tức để tập trung vào những ý tưởng quan trọng nhất.
Bạn vẫn có thể quay lại sách gốc mọi lúc. Với Kindle, bạn có thể dễ dàng truy cập các điểm nổi bật đã đồng bộ hóa trên bất kỳ thiết bị nào.
Bước 3. Tóm tắt lũy tiên
Giờ bạn đã sở hữu một bộ sưu tập các đoạn văn quý giá, đến lúc nén chúng lại thành nội dung chất lượng. Đây chính là mục tiêu của phương pháp Tóm Tắt lũy tiến của tôi.
Ý tưởng cốt lõi là mỗi đoạn văn bạn đánh dấu và xuất có một điểm. Tuy nhiên, có hai vấn đề:
- Không phải lúc nào cũng rõ điểm chính.
- Bạn cần bối cảnh để hiểu ý nghĩa.
Tóm Tắt Lũy Tiến giải quyết cả hai vấn đề này bằng cách tiến gần hơn đến điểm chính qua nhiều lần xem lại, hiển thị rõ bối cảnh. Điều này cho phép bạn tập trung mà không bị gián đoạn.
Tốt nhất là thực hiện từng bước một. Văn bản sẽ đợi bạn trở lại bất cứ lúc nào. Khi thời gian trôi qua, bạn có thể nhìn nhận khách quan hơn về nội dung.
Dưới đây là ví dụ về quá trình tóm tắt cuốn sách “Cách Ghi Chú Thông Minh”. Tôi không đặt nó làm ưu tiên hàng đầu, chỉ dành khoảng 18 giờ trong 7 tháng. Trung bình khoảng 45 phút mỗi tuần. Tôi hoàn thiện nó khi thích và có thời gian.
Sau khi dần dần tóm tắt, bạn chỉ còn 1% nội dung quan trọng nhất. Đó là cốt lõi mà phần còn lại của cuốn sách xoay quanh. Thay vì bị mất trong biển các ví dụ, bạn biến chúng thành trụ cột chính trong tóm tắt.
Bước 4. Lập dàn ý
Bước thứ tư là khi sự sáng tạo và tiếng nói của bạn lên hàng đầu.
Cho đến bây giờ, bạn chỉ làm việc với một văn bản mà người khác đã viết. Bạn đã xác định và trích xuất những ý tưởng tốt nhất, nhưng bây giờ đã đến lúc sắp xếp lại chúng. Điều này đòi hỏi phải ra quyết định nhiều hơn.
Bây giờ là lúc để phân biệt giữa những ý tưởng tuyệt vời và những ý tưởng chỉ đơn thuần là tốt. Cân nhắc những câu hỏi như:
- Tôi muốn gắn danh tiếng của mình vào những ý tưởng nào?
- Cái nào đáng để viết, viết lại và phát sóng ra thế giới?
- Bản tóm tắt của tôi có thể cải thiện những lập luận hoặc giải thích nào?
Điều khiến bạn có thể trả lời những câu hỏi này là công việc trước đây của bạn đã nén cuốn sách thành một số lượng nhỏ những câu hỏi sâu sắc. Bạn không thể lập dàn ý từ những khối văn bản khổng lồ. Dấu đầu dòng yêu cầu sự ngắn gọn.
Bản outline phải có thứ bậc, phản ánh cấu trúc thứ bậc mà bản tóm tắt cuối cùng của bạn sẽ tuân theo:
- Điểm chính
- Điểm hỗ trợ
- Điểm hỗ trợ
- Điểm hỗ trợ
- Điểm chính
- Điểm hỗ trợ
- Điểm hỗ trợ
- Điểm hỗ trợ
- Điểm chính
- Vân vân.
Cấu trúc này cho phép mắt bạn lướt nhanh từ điểm chính này sang điểm chính khác để xem chúng có hợp lý và đúng thứ tự hay không. Và nếu bạn muốn phóng to bất kỳ điểm chính nào, bạn chỉ cần di chuyển mắt xuống và sang phải.
Lập dàn ý là bước duy nhất mà tôi thực sự khuyên bạn nên ngồi xuống và hoàn thành trong một lần ngồi. Chúng tôi đã trì hoãn nó càng lâu càng tốt, nhưng ở giai đoạn này, bạn cần phải tải tất cả các điểm chính vào đầu của bạn cùng một lúc.
Chỉ khi đó, bạn mới có thể so sánh, đối chiếu và kết nối chúng thành một cấu trúc trong tâm trí bạn. Để tránh phải làm điều đó nhiều lần, bạn nên tạo dàn bài trong một lần.
Bước 5. Viết
Bây giờ là lúc cho bước cuối cùng: thực sự viết tóm tắt.
Nếu bạn đã hoàn thành các bước trước, điều này sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều. Bạn đã suy nghĩ và quyết định mọi điều cần thiết. Bạn đã xác định những phần quan trọng nhất, làm nổi bật các điểm chính và sắp xếp chúng theo thứ tự phù hợp.
Bước này là việc kết hợp những ý tưởng đã chọn thành một bức tranh hoàn chỉnh. Với tất cả các bối cảnh đã được ghi chú, bạn có thể tiến hành viết tóm tắt theo thời gian. Ngay cả khi bạn phải dừng lại vài ngày hoặc thậm chí vài tuần, ghi chú sẽ giữ cho bạn không bị mất hứng thú.
Ở giai đoạn này, tất cả các quyết định về ngôn ngữ, phép ẩn dụ, ví dụ và các chiến lược khác đã được đưa ra. Bạn có thể tập trung hoàn toàn vào việc viết mà không cần phải tạm dừng để tìm kiếm thông tin. Điều này khiến dòng văn bản trở nên mạch lạc và hấp dẫn, vì bạn không cần phải lo lắng về việc bỏ lỡ thông tin quan trọng nào.
Bạn có thể tham khảo thêm với phương pháp SQ3R sau
Cách tóm tắt cuốn sách với phương pháp SQ3R
Quá trình này co thể sử dụng phương pháp SQ3R, nó là viết tắt của Survey (khảo sát), Question (câu hỏi), Read (đọc), Reflect (suy ngẫm) và Review (ôn tập). Đây là phương pháp học tập hiệu quả giúp bạn tiếp thu và xử lý thông tin một cách chủ động, từ đó dễ dàng tóm tắt nội dung sách.
1. Khảo sát (Survey):
- Xem qua tiêu đề, bìa sách, mục lục, lời giới thiệu và phần kết luận để nắm bắt nội dung chính của sách.
- Xác định mục đích đọc sách của bản thân.
2. Câu hỏi (Question):
- Dựa trên thông tin thu thập được ở bước 1, đặt ra những câu hỏi về nội dung sách mà bạn muốn tìm hiểu.
- Những câu hỏi này có thể liên quan đến các khái niệm chính, ý tưởng quan trọng hoặc các vấn đề mà tác giả muốn thảo luận.
3. Đọc (Read):
- Đọc sách một cách cẩn thận và tập trung, chú ý vào những câu trả lời cho các câu hỏi mà bạn đã đặt ra ở bước 2.
- Sử dụng các kỹ thuật đọc hiểu như ghi chú, gạch chân hoặc tóm tắt để ghi nhớ thông tin quan trọng.
4. Suy ngẫm (Reflect):
- Sau khi đọc xong, hãy dành thời gian để suy ngẫm về những gì bạn đã đọc.
- So sánh những gì bạn đã học được với những kiến thức nền tảng của bạn và với những câu hỏi mà bạn đã đặt ra ở bước 2.
- Viết ra suy nghĩ và cảm nhận của bạn về nội dung sách.
5. Ôn tập (Review):
- Tóm tắt lại những nội dung chính của sách bằng sơ đồ tư duy, bản đồ khái niệm hoặc bảng tóm tắt.
- Ôn tập lại những kiến thức đã học bằng cách trả lời lại các câu hỏi mà bạn đã đặt ra ở bước 2.
- Chia sẻ những gì bạn đã học được với người khác.
Lời kết
Viết bài đăng blog của bạn bằng bản Tóm tắt sách theo cách này là một content thực sự độc đáo và hiệu quả
