Trị gan nhiễm mỡ kịp thời giúp cải thiện chức năng gan, ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Quá trình điều trị cần có sự kết hợp giữa việc dùng thuốc và thay đổi thói quen, dinh dưỡng hợp lý… Vậy cụ thể về các cách trị gan nhiễm mỡ là gì?
Cách điều trị gan nhiễm mỡ theo y khoa
Điều trị gan nhiễm mỡ theo y khoa là một quá trình bao gồm việc thay đổi lối sống, điều trị các bệnh lý kết hợp sử dụng thuốc. Mọi phương pháp điều trị đều phải theo sự tư vấn và chăm sóc của y bác sĩ.
1. Dùng thuốc trị gan nhiễm mỡ
Những loại thuốc sau đây có thể được dùng để điều trị gan nhiễm mỡ, cụ thể:
- Các thuốc tăng cường độ nhạy insulin: Kháng insulin (IR) là một dấu hiệu đặc trưng của bệnh gan nhiễm mỡ (NAFLD), các thuốc tăng cường độ nhạy insulin, chẳng hạn như metformin và thiazolidinediones (TZDs) đã được nghiên cứu và đưa vào sử dụng.
- Nhóm thuốc TZD: Nhóm thuốc TZD có triển vọng trong điều trị bệnh gan nhiễm mỡ nhờ tác động có lợi lên kháng insulin, chuyển hóa axit béo trong tế bào gan và mức độ adiponectin. Nhưng nó có tác dụng phụ như phù chân, tăng cân, tái bệnh khi ngừng thuốc.
- Thuốc hạ lipid: Statin, fibrat và axit béo omega-3 không bão hòa đa (PUFAs) có thể được sử dụng để điều trị rối loạn lipid máu. Kết hợp với đặc tính chống oxy hóa tiềm năng và tác dụng có lợi lên mức adiponectin, các thuốc này có thể mang lại lợi ích cho người bệnh gan nhiễm mỡ.
- Các thuốc bảo vệ tế bào và chống oxy hóa: Stress oxy hóa được cho là đóng vai trò trong cơ chế sinh bệnh gan nhiễm mỡ, do đó các chất chống oxy hóa mạnh như acid ursodeoxycholic (URSO), vitamin E, silymarin (cây kế sữa) và betaine có thể trở thành phương thuốc điều trị.
- Vitamin E: Đây là một vitamin tan trong chất béo và là một chất chống oxy hóa mạnh. Điều trị bằng vitamin E dẫn đến sự cải thiện cho người bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến phồng tế bào gan.
- Thuốc silymarin: Với silymarin là một chiết xuất ưa béo có đặc tính chống oxy hóa từ hạt của cây Silybum marianum. Việc sử dụng nó ở những người mắc bệnh gan rất phổ biến vì nó được coi là một chất “tự nhiên” và cho đến nay chưa liên quan đến tác dụng phụ đáng kể.
- Betaine: Đây là một chất chuyển hóa tự nhiên của choline và đã được chứng minh là làm tăng nồng độ S-adenosylmethionine và giảm stress oxy hóa. Betaine có khả năng loại bỏ chất béo của gan, hỗ trợ quá trình giải độc gan. (1)
2. Điều trị khi gan nhiễm mỡ gây biến chứng
Bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra những biến chứng như xơ gan, viêm gan mạn tính hay ung thư gan. Do đó, cách điều trị gan nhiễm mỡ phải tuân theo quy trình của bác sĩ nhằm làm chậm tiến trình gây ra các biến chứng. Khi đã xuất hiện biến chứng, bác sĩ sẽ kết hợp việc dùng thuốc điều trị xơ gan, viêm gan bên cạnh các loại thuốc làm giảm mỡ trong gan. Hoặc có thể tiêm vắc xin ngừa virus viêm gan, thậm chí can thiệp phẫu thuật, hoá xạ trị nếu xảy ra ung thư gan.
Ngoài việc kết hợp thuốc và quy trình điều trị của bác sĩ, người bệnh cần thay đổi lối sống. Cụ thể là tiến hành giảm cân, ăn uống khoa học và tập thể dục thể thao điều độ. Đây là một vấn đề đặc biệt quan trọng trong việc điều trị gan nhiễm mỡ nói chung và gan nhiễm mỡ gây biến chứng nói riêng.
3. Điều trị gan nhiễm mỡ kết hợp với bệnh lý nền (tiểu đường, tuyến giáp,…)
Điều trị gan nhiễm mỡ kết hợp với bệnh lý nền đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện và linh hoạt. Bởi lẽ, nó không chỉ liên quan đến việc cải thiện tình trạng gan mà còn phải điều trị đồng thời các bệnh lý nền có thể làm tăng nguy cơ phát triển và bệnh thêm trầm trọng.
Các bệnh lý nền thường gặp ở người lớn tuổi như tiểu đường, huyết áp, bệnh tuyến giáp… khi kết hợp với bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, hủy hoại sức khỏe người bệnh.
Lưu ý, phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ ưu tiên hàng đầu vẫn là thay đổi cách sống lành mạnh, khoa học kết hợp chăm sóc y tế theo phác đồ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Quá trình điều trị sẽ tiến hành song song giữa chữa trị bệnh nền và bệnh gan nhiễm mỡ thông qua việc dùng thuốc, thực hiện các xét nghiệm định kỳ và theo dõi thường xuyên.
4. Cách trị gan nhiễm mỡ tại nhà không dùng thuốc
Cùng với việc tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị gan nhiễm mỡ, việc kết hợp với trị gan nhiễm mỡ tại nhà cũng là cách để nâng cao hiệu quả điều trị. Tùy vào cơ địa của người bệnh, việc dùng thuốc hay áp dụng các cách chữa trị gan nhiễm mỡ khác nên được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa. Một số cách kết hợp điều trị tại nhà bạn có thể tham khảo: (2)
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Người bệnh nên thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh, sử dụng nhiều những thực phẩm tốt cho gan như:
- Rau củ, trái cây tươi: Chúng chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất… hỗ trợ tăng cường trao đổi chất trong cơ thể và giảm mỡ gan.
- Tăng cường chất béo lành mạnh: Các chất béo tự nhiên có trong dầu ô liu, các loại hạt, các loại cá hồi, cá mòi có nhiều omega 3 sẽ giúp làm giảm mỡ gan.
- Giảm bớt đường và carbohydrate tinh chế: Các loại nước ngọt, đường và carbohydrate tinh chế có nguy cơ làm tăng mỡ gan và mắc phải các bệnh lý về gan ở người bệnh
- Uống nhiều nước, ăn các loại ngũ cốc: Uống nhiều nước tốt cho cơ thể và gan. Trong khi đó, các loại ngũ cốc tốt cho hệ tiêu hoá và cải thiện chức năng gan.
2. Thay đổi thói quen sống
Người bệnh cần thay đổi ngay lập tức thói quen sống như tránh xa thuốc lá, không thức khuya, vận động thường xuyên… để cái thiện sức khỏe tinh thần và thể chất, từ đó kìm hãm bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển.
3. Hạn chế bia rượu
Bia rượu cùng những thức uống có cồn là những tác nhân gây ra rất nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có gan nhiễm mỡ và các vấn đề về gan. Mặt khác, việc sử dụng bia rượu thường xuyên cũng có thể gây tổn hại các tế bào gan.
4. Kiểm soát cân nặng
Nhiều người bệnh gan nhiễm mỡ có cân nặng vượt mức trung bình đến béo phì, điều này làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Để giảm tình trạng gan nhiễm mỡ, người bệnh nên giảm cân nặng từ 5 - 10%. Sau đó, giảm cân từ từ cho đến mức lý tưởng có thể giúp cải thiện tình trạng mỡ trong gan và ngăn ngừa tái phát.
Người bệnh nên lưu ý giảm cân một cách chậm rãi, không nên ép cơ thể giảm cân quá nhanh vì sẽ gây ra những tổn hại sức khoẻ khác. Nếu đã cố gắng nhưng không thể giảm được cân, người bệnh cần sự hỗ trợ từ một chuyên gia trong lĩnh vực này.
5. Tập luyện thể dục
Tập thể dục giúp giảm cân hiệu quả và tăng quá trình trao đổi chất. Tùy theo sở thích hoặc điều kiện cá nhân mà người bệnh có thể lựa chọn những phương pháp hoặc các bộ môn phù hợp với cá nhân mình. Ví dụ như: đi bộ, chạy bộ, xe đạp, bơi lội… Theo đó, người bệnh nên tập thể dục điều độ ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần.
6. Liệu pháp y học cổ truyền
Y học cổ truyền là một cách chữa gan nhiễm mỡ bằng các biện pháp như sử dụng thảo dược, châm cứu, xoa bóp và chế độ ăn uống hợp lý. Nhằm đạt hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa về liệu pháp y học cổ truyền để được tư vấn.
7. Tiêm phòng viêm gan A, B,…
Tiêm phòng viêm gan A, B,… là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả và an toàn giúp bảo vệ sức khỏe gan. Đồng thời làm giảm nguy cơ mắc bệnh viêm gan lây truyền và các biến chứng nghiêm trọng của bệnh. Người bệnh nên tiêm phòng theo lịch trình và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chi tiết về tiêm phòng phù hợp với sức khỏe và nhu cầu cá nhân.
Thắc mắc thường gặp
Liên quan đến điều trị gan nhiễm mỡ, dưới đây là giải đáp một số thắc mắc thường gặp:
1. Gan nhiễm mỡ có chữa được không?
Gan nhiễm mỡ là hiện tượng chất béo tích tụ quá nhiều ở trong mô gan dẫn đến viêm hoặc không viêm. Song, bệnh có thể chữa được nếu phát hiện và điều trị sớm mà chưa có những ảnh hưởng nhiều đến gan.
2. Gan nhiễm mỡ có chữa khỏi hoàn toàn không?
Gan có khả năng tự phục hồi rất tốt, vì vậy, gan nhiễm mỡ có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu được can thiệp kịp thời. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng bệnh, thói quen, lối sống của người bệnh đến việc tuân thủ theo các yêu cầu trong điều trị của bác sĩ.
3. Gan nhiễm mỡ có tự hết không?
Dù gan có thể tự phục hồi nhưng cũng không thể tự chữa hết tình trạng gan nhiễm mỡ nếu chính bản thân người bệnh không có những thay đổi tích cực trong lối sống.
4. Thời gian điều trị gan nhiễm mỡ là bao lâu?
Thời gian điều trị tình trạng gan nhiễm mỡ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu gan nhiễm mỡ do rượu, người bệnh có thể phục hồi các ảnh hưởng trong khoảng 2 tuần.
Đối với gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), thời gian điều trị phụ thuộc vào tốc độ giảm cân của người bệnh. Tuy nhiên, hãy cẩn thận không giảm cân quá nhanh. Nếu thừa cân, việc giảm khoảng 7 - 10% trọng lượng cơ thể một cách an toàn đủ để người bệnh giảm các tác động tiêu cực của gan nhiễm mỡ.
5. Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn thực phẩm gì để hỗ trợ điều trị?
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chất béo lành mạnh, protein chất lượng cao và vitamin, khoáng chất, ngũ cốc nguyên hạt… đồng thời tránh các thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo xấu và đồ uống có cồn. Thực hiện thay đổi lối sống này kết hợp với việc tập luyện thể dục đều đặn sẽ giúp cải thiện chức năng gan và giảm mỡ trong gan hiệu quả.
6. Chữa gan nhiễm mỡ bằng phương pháp dân gian có an toàn không?
Việc chữa gan nhiễm mỡ bằng phương pháp dân gian có thể an toàn trong các trường hợp nhẹ. Tuy nhiên người bệnh cần nắm rõ cách thức, liều lượng, có sự hiểu biết về các phương pháp, các dược liệu dân gian. Không nên xem nó là phương pháp thay thế hoàn toàn cho điều trị y tế và cần theo dõi những tiến triển của cơ thể thường xuyên. Đối với bất kỳ phương pháp điều trị nào, người bệnh cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ có chuyên môn để đảm bảo an toàn cho bản thân.
7. Nên điều trị gan nhiễm mỡ ở đâu uy tín?
Hiện nay, Trung tâm Viêm gan & Gan nhiễm mỡ thuộc Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Phòng khám Tâm Anh Quận 7 là những địa chỉ uy tín chuyên cung cấp dịch vụ khám và điều trị các bệnh lý về gan, bao gồm: viêm gan siêu vi (A, B, C,…), viêm gan nhiễm mỡ, viêm gan do thuốc, xơ gan, suy gan, ung thư gan và các bệnh gan di truyền.
Trung tâm ứng dụng các công nghệ và thiết bị tiên tiến trong việc chẩn đoán, xét nghiệm và điều trị bệnh, tuân thủ các tiêu chuẩn của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) như: Hệ thống máy xét nghiệm tự động Alinity I, Alinity M (Abbott), Cobas Pro, PCR tự động (Roche), máy siêu âm đàn hồi mô gan Fibroscan, MRI có thuốc tương phản đặc hiệu gan Primovist, máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), hệ thống máy nội soi AI (trí tuệ nhân tạo), hệ thống phẫu thuật nội soi 3D/4K ICG Rubina Karl Storz, dụng cụ phẫu thuật nội soi Robot cầm tay cơ học, phòng mổ Hybrid vô khuẩn… nhằm hỗ trợ tối đa cho bác sĩ trong quá trình chẩn đoán và điều trị.
Bên cạnh đó, đội ngũ chuyên gia và bác sĩ giàu kinh nghiệm của trung tâm có chuyên môn cao trong điều trị các bệnh lý về gan, mật, tụy và tiêu hóa, có khả năng phát hiện sớm, chẩn đoán chính xác và xây dựng phác đồ điều trị cá thể hóa hiệu quả. Với những lợi thế vượt trội này, Trung tâm Viêm gan & Gan nhiễm mỡ thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đang ngày càng được khách hàng tin tưởng, đặc biệt trong bối cảnh các bệnh lý về gan ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa.
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về trị gan nhiễm mỡ, bao gồm cách điều trị theo y khoa và cách điều trị không dùng thuốc. Qua đây, người bệnh có thể tham khảo và tuân theo lộ trình điều trị được bác sĩ cung cấp. Nếu nhận thấy có vấn đề bất thường, hãy ngay lập tức đến các cơ sở y tế có chuyên môn để được thăm khám.
